Theo bác sĩ Nguyễn Công Hoàng, Khoa tai mũi họng, BV Đa khoa trung ương Thái Nguyên,  Viêm họng hạt là tình trạng viêm họng mạn tính, viêm nhiễm kéo dài và quá lâu. Người ta gọi là viêm họng hạt vì khi soi họng thấy rõ các tổ chức bạch huyết ở thành họng sưng lên, quá phát do bị viêm nhiễm và không có khả năng thu nhỏ lại được. Dù lúc đó họng của bạn có đau hay không đau thì hạt bạch huyết vẫn sưng lên như vậy nên người ta gọi là viêm họng hạt.

Viêm họng hạt là một dấu hiệu chứng tỏ họng của bạn đã bị viêm nhiễm khá nhiều. Khi đó, các tổ chức bạch huyết rơi vào trạng thái nhạy cảm, yếu ớt. Thay vì có khả năng sinh kháng thể để chống lại virus, vi khuẩn thì chúng trở nên dễ bị viêm nhiễm và tạo thành ổ nhiễm trùng. Vì thế, họng của bạn rất hay bị viêm.

Viêm họng hạt có triệu chứng thể hiện như: Bạn hay bị viêm họng. Số lần sốt do viêm họng tăng lên. Một năm thường có từ 5-6 đợt sốt do viêm họng. Bạn hay bị ho dai dẳng, khậm khạc, có đờm dù chỉ có chút ít kích thích như gió, lạnh, hơi độc, khói thuốc lá. Soi thành họng thấy rõ các hạt bạch huyết nổi lên.

Viêm họng hạt bình thường không tạo nên khó chịu. Chỉ khi nào viêm họng hạt bị viêm nhiễm cấp tính thì chúng tạo ra khó chịu cho bạn giống như viêm họng cấp. Tức là bạn cũng có sốt, ho, đau rát họng và có đờm.

Những người dễ bị viêm họng hạt bao gồm người hay hút thuốc, người quá gầy, người hay đi gió lạnh, bụi, người làm công việc có khí thở bị nhiễm ẩm mốc, độc hại, người sống trong môi trường sống tồi tàn, ẩm và thấp, người ăn mặc phong phanh, hay uống nước lạnh…

Bệnh viêm họng khi thời tiết chuyển mùa ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe nhiều người. Ảnh minh họa

Để bệnh viêm họng nhanh khỏi, ngoài việc uống thuốc đầy đủ bạn còn cần phải tránh gió, tránh nói nhiều khiến họng thêm tổn thương. Bạn nên uống nhiều nước để làm dịu cơn khó chịu của họng. Ngoài ra, điều bạn cần phải ghi nhớ là có những loại thực phẩm nhất thiết không nên ăn trong giai đoạn bạn đang mang bệnh này.

1. Không ăn món cay nóng như ớt, hạt tiêu, gừng...

Món cay là món có vị cay, rất có tác dụng đưa đẩy, có lợi cho tiêu hóa. Nhưng lại không có lợi với người viêm họng cấp. Lý do là vì viêm họng làm rát đỏ toàn bộ họng. Tùy vào từng thể bệnh và từng người, có người rát nhiều, có người rát ít, có người không rát. Nhưng chắc chắn có người viêm họng như rát đau hết cả họng. Ăn món cay như ớt, tiêu, gừng thì thực báo hại. Sẽ làm cho họng cảm thấy bị rát sưng lên bội phần. Bạn sẽ thấy nóng khó chịu và bệnh tình như nặng hơn. Về bản chất, các món cay này làm nóng đỏ phần viêm, chỉ làm nặng thêm cảm giác mà thôi.

2. Các loại trái cây như: cam, bưởi, chanh có thể làm gia tăng tình trạng đau họng do những loại trái cây này có hàm lượng axit cao.

3. Tránh ăn vặt và sử dụng các loại nước ngọt có đường vì nó có thể làm giảm khả năng miễn dịch.

4. Tránh xa các loại thực phẩm có thể gây dị ứng cổ họng như lạc khiến tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn.

Viêm họng nên tránh không ăn lạc. Ảnh minh họa

5. Không nên sử dụng rượu và cafein vì cả hai chất này đều gây kích ứng khiến cổ họng đau hơn.

Để chấm dứt tình trạng bị viêm họng hạt, bạn cần giữ sức khỏe cho họng như giữ ấm cổ, tránh gió lùa, tránh lạnh, tránh khói thuốc lá, hơi khí độc. Cạnh đó cần điều trị triệt để viêm họng cấp, khi bị viêm họng cấp cần điều trị ngay, điều trị dứt điểm, triệt để, tránh để bị đi bị lại. Hàng ngày, bạn cần súc miệng họng bằng dung dịch nước muối nhạt trước khi đi ngủ, quàng khăn mỏng, để nhiệt độ phòng ngủ từ 28-30 độ là vừa. 

Ngoài ra, theo bác sĩ Yên Lâm Phúc, Viện quân y 103, các bạn nên ăn những thực phẩm sau: 

Thực phẩm có vitamin C:

Thực phẩm có vitamin C rất hữu ích. Vitamin C tăng khả năng thải độc cho gan, nên sẽ loại bỏ các chất có hại của phản ứng viêm họng gây ra. Vitamin C có tác dụng làm mát, nên sẽ xoa dịu sự rát ở họng. Vitamin C còn làm tăng sức đề kháng chung của cơ thể, nên sẽ giúp bệnh được đẩy lùi.

Viêm họng nên ăn thực phẩm có Vitamin C. Ảnh minh họa

Món nhiều C là các loại hoa quả tự nhiên. Cam, chanh, bưởi, ổi, táo, xoài, dứa, măng cụt rất giàu vitamin C. Hãy tranh thủ ăn các thực phẩm này. Vitamin C tự nhiên tốt hơn nhiều vitamin C trong các chế phẩm dược phẩm hoặc thực phẩm chức năng. Đau họng thì nên xay ra để ăn sẽ ăn được nhiều và dễ ăn hơn.

Thực phẩm có kẽm:

Kẽm là nguyên tố vi lượng đa tác dụng. Chúng ta thường nghe thấy kẽm có tác dụng với sức mạnh sinh dục đàn ông. Đúng là như vậy, nhưng chưa đủ. Kẽm còn là nguyên tố vi lượng làm tăng cao sức khỏe đề kháng, nhất là những trường hợp bị nhiêm virút. Vì thế, tranh thủ ăn các thực phẩm có kẽm khi bị viêm họng, bạn sẽ thấy rất có lợi.

Các thực phẩm giàu kẽm bao gồm: sò, ngao, củ cải trắng, nướt cốt dừa.

Mật ong:

Mật ong thực thích hợp cho người bị viêm họng. Không gì tốt hơn bằng mỗi sáng dậy, bạn bị viêm họng bạn chỉ cần ăn một thìa nhỏ mật ong nguyên chất. Sẽ rất có lợi. Nhưng nhớ là mật ong chuẩn chứ không phải mật ong pha.

Mật ong thực thích hợp cho người bị viêm họng. Ảnh minh họa

Mật ong thích hợp bởi vì mật ong làm dịu, sẽ giúp bạn đẩy lùi cơn rát cổ họng. Mật ong có tính kháng khuẩn, nên có lợi để đề kháng vi khuẩn và virút. Mật ong lại có tính sinh miễn dịch, nên có lợi để tạo sức đề kháng khỏe. Với những tác dụng như vậy, khuyên nên ăn mật ong thực thích hợp.

Bạc hà:

Bạc hà có tác dụng làm thông các niêm mạc tiết đầy dịch. Nếu bạn viêm họng có kèm theo ho, viêm họng có kèm theo đờm, viêm họng có kèm theo ngứa và viêm họng có kèm theo sổ mũi thì bạc hà là một lựa chọn.

Bạn đừng có ăn bạc hà không mà nên sử dụng bạc hà dưới dạng kẹo ngậm bạc hà. Một ngày chỉ cần chừng 2-3 viên, bạn sẽ thấy dịu họng ngay tức khắc. Nếu bạn đang bị sổ mũi, bạc hà cũng rất có ích lợi. Vì ngay tức khắc, loại thảo dược này làm co mạch và thông mũi ngay tức khắc. Không thích hợp cho người viêm họng đang giai đoạn đỏ rát đau.

Giấm táo:

Giấm táo là một loại thực phẩm nên cho vào danh sách của người bị viêm họng. Giấm táo có tính chua, vì thế có tác dụng diệt khuẩn hoặc ức chế vi khuẩn. Giấm tạo lại kích thích tăng sinh miễn dịch, nên có lợi để ngừa bội nhiễm. Những người bị viêm họng mạn tính rất thích hợp với món này.

Giấm táo là một loại thực phẩm người bị viêm họng nên dùng. Ảnh minh họa

Bạn có thể sử dụng giấm táo vào trong thực phẩm, các món nấu, món canh, món mì. Hoặc bạn cũng có thể dùng dưới dạng pha với mật ong: 2 thìa giấm táo + 1 thìa mật ong. Chia 2 lần, ăn sáng 1 lần và ăn tối 1 lần rất ổn.

Món trơn, mát:

Viêm họng có đặc tính là nóng rát. Lại có thêm triệu chứng đau khi nuốt khi nói. Vì thế, những món làm dịu cơn đau rát rất hữu ích. Nếu như chúng đã mát lại trơn tuột, dễ ăn, giảm cọ xát cơ học thì thích hợp không gì sánh. Những món canh trơn mát là thích hợp.

Khi bị viêm họng, nên ăn các món canh thanh mát như mùng tơi, rau đay, rau lang, bầu bí, mướp,...

Ích lợi của những món canh này làm bạn dịu cơn rát sâu trong cổ họng. Món canh này cũng rất dễ ăn, dễ nuốt, không làm bạn khó chịu khi ăn hoặc khi nhai. Món ăn trơn nên không làm tổn thương cơ học bề mặt, giúp họng bạn cảm thấy nhẹ nhàng hơn.

Món trơn mát thường là canh mùng tơi, rau đay, rau sâm, rau lang, bầu, bí, mướp. Rất có lợi.